Schalig wereldverbeteren, denkbeeldhouwen & de boel-bij-elkaar-houwen
Van jongs af aan voelde ik een zekere behoefte om de wereld te verbeteren. Dit met een groeiende interesse voor de bijzondere aandachtsgebieden leven en samenleven. Om daar verbetering in aan te kunnen brengen, moest ik beide gebieden eerst beter leren kennen en begrijpen. Ik ontwikkelde een brede maatschappelijke interesse die gretig uitzag naar steeds beter begrijpen. Mijn studie Politicologie/Bestuurs- en Organisatiewetenschappen legde een mooi fundament. Dat werd uitgebouwd via mijn dagelijkse praktijkwerk midden in het leven en samenleven. En via heel veel lezen, nadenken en rustig wachten op inzichten die zich aandienden.
Steeds meer kristalliseerde dit alles zich uit in een aantal levensthema’s. Daar ben ik kennelijk van, tenminste: naar de inzichten van nu.
- een drive tot het steeds beter begrijpen van het leven en samenleven
- transformeren ofwel: wereld verbeteren (met als kernvraag: hoe dan?)
- het sociale (het menselijke en tussenmenselijke)
- verhalen maken en schrijven (boeken en ook ‘begeleidende schrijvens’ in transformeertrajecten in de samenleving)
Mijn wereldverbeter-ambitie is volwassen geworden en tot behapbare proporties teruggebracht, hoewel ‘vooruitgebracht’ hier veel meer van toepassing is. Want wereld verbeteren is alleen maar op behapbare schaal te doen en op de schaal die bij je past; schalig wereld verbeteren dus. En op die schaal begin ik steeds meer over het hoe van wereld verbeteren te begrijpen. Je zou het ook meta-wereld-verbeteren kunnen noemen; kennis over wereld verbeteren zelf. Over de wijsheid die we in pacht hebben om iedere wat (wat te verbeteren?) mee aan te kunnen vliegen. Dat is waar mijn boeken en films over gaan. Het zijn de piketpalen van mijn zoektocht. Ze zijn te bekijken in de etalage van deze website. En het verhaal daarbij:
- Ik begon mijn werkzame leven in het klein in het sociale domein: op een afdeling Welzijn in een gemeente. Daar hielden we ons bezig met de beleidsterreinen emancipatie, integratie en sociale vernieuwing. Dat waren toen beleidsterreinen die ‘belast’ waren met kaders, regels, budgetten (altijd te klein) en met trends in beleidsdenken. Terugkijkend realiseer ik me dat die terreinen (welzijn, emancipatie, integratie, sociale vernieuwing) me nog steeds bezig houden, maar nu als meer universele begrippen die met mensontwikkeling en – nog groter – de ontwikkeling van de mensheid te maken hebben.
- Ondertussen bekwaamde ik me verder in het beleidswerk en ik kreeg ik het steeds drukker met de systeemwereld: dus de kaders, regels, budgetten en heel veel overleg daarover, dus vergaderen, notuleren en studiebijeenkomsten bezoeken want alles veranderde steeds en steeds sneller.
- En toen moest het hele sociale domein op de schop. De gemeente werd de regisseur van alle beleidsterreinen die onder de noemer ‘Sociaal domein’ pasten. Daarvoor moest het een en ander naar de gemeente gedecentraliseerd worden en die transities waren nog veel meer van hetzelfde dat bij het vorige bolletje beschreven staat. Heel veel gedoe, maar er was ook hoop. Die zocht ik en vond ik in de belofte van wat er na die transities zou komen, namelijk de transformatie van het sociale domein. In dat idee kwam ik thuis en vond ik mijn zingeving (terug): de wereld verbeteren, de wereld om mijn heen, dus ‘schalig’, dwz de schaal waarop ik betrokken ben en van invloed kan zijn.
- In 2012 maakte ik de film De Mobiel die de kern van deze transformatie uit de doeken doet, maar voor veel meer transformaties dienst kan doen.
- In 2014 ‘verboekte’ ik De Mobiel. Dat boek heet Wijsheid in Pacht en dat heeft wijsheid samengebracht en in samenhang gebracht. Die wijsheid draait om de vraag ‘hoe transformeer je?’.
- Weer een stap verder in mijn zoektocht had ik materiaal om dezelfde wezensvraag weer van een film te voorzien: Transformaatjes (2015).
- De beelden uit die film rijpten verder en zo ontstond er inspiratie voor een in-praktijkboek: Transformerenderwijs (2017).
Aan het eind van het schrijfwerk van Transformerenderwijs had ik een lieve wens. Ongeveer in dezelfde tijd dat de transformatie op mijn pad kwam, kwam ook het inspirerende denkwerk van Cees Zwart op mijn pad. Met name zijn luisterboek Koerszoekend leiderschap (2008) bracht mij steeds een laag dieper in zijn en mijn denken over het leven en samenleven. En in mijn begrijpen van het leven en samenleven. Zijn werk weeft oude bronnen aan nieuwe perspectieven, duidt onze turbulente tijd, gaat over bezieling, ordening en koerszoeken en wil de wereld verbeteren. Dat verhaal voedde het verhaal dat zich in mij aan het ontwikkelen was. Ik wilde dan ook heel graag dat juist hij een aanbeveling op het in-praktijkboek Transformerenderwijs zou schrijven. Het was eigenlijk gewoon het ‘Cees-in-praktijkboek’. Mijn vraag was een reden voor ontmoeting met Cees en daarin gebeurde er iets moois: hij sprak zijn lang gekoesterde wens uit. Hij wilde heel graag zijn levenslange denkwerk in een overzichtsboek bij elkaar brengen, maar schrijven was niet zo zijn ding. Het mijne wel. En zo werd snel duidelijk wat de volgende stap op mijn levenspad ging worden:
- Het boek Over Hoop, Gids voor schalige wereldverbeteraars (mei 2018). Na het uitkomen van het boek hebben we een tour gehouden langs vele huiskamers waarin zich belangstellenden verzameld hadden die ingeleid wilden worden in het boek. Inmiddels is uit deze deelnemersgroep een Gilde voor schalig wereldverbeteren ontstaan, waarin het metier van wereldverbeteren met elkaar wordt beoefend en uitgebouwd.
- En ondertussen ontwikkelt er ook weer een volgend boek in mij: Beters, een Levenswerkboek is de titel. Over wereldverbeteren in zakformaat en voor dagelijks gebruik. Voor het goede leven (een werkwoord) en een betere wereld (waar beter schalig aan gewerkt kan worden: goed voor de behapbaarheid, betrokkenheid en haalbaarheid). Begin 2024 zal Beters via deze website beschikbaar komen.
Voor wie meer wil weten over mijn werk: mijn CV.
Mijn werk door de ogen van anderen.